Column

De gemeenschap moet zorgen, niet het individu

Over hoe we de zorgkosten kunnen drukken en meer jonge mensen zouden kunnen interesseren voor een carrière in de kennisindustrie is het onderwerp van deze blog. Ook hier denkt Astrid buiten de kaders.

Veel jongeren willen werken in de zorg. Niet omdat ze het menselijk lichaam nou zo interessant vinden, maar om dan voor je medemens te mogen zorgen. Iemand bijstaan die het zwaar heeft verzorgen.

Motivatie

Ik vraag me af of dit de juiste motivatie is om in de zorg te willen werken, zeker omdat er overheidshalve op wordt aangedrongen om de zorg te verzakelijken. Helder uitkristalliseren wat er aan het menselijk functioneren mankeert en dat door de ter zake vakkundig specialist repareren. Als medisch specialist kies je voor de gezondheidszorg vooral omdat je interesse hebt in de werking van het menselijk lichaam. Als psycholoog kies je bij voorkeur dit vak omdat je interesse hebt in processen in het brein, in het emotionele leven of op het psychologische vlak, om deze processen te onderzoeken en hiaten of trauma’s hierin repareren.

Individualisme

Psychologisch gezien is het mijns inziens wel te verklaren dat er meer mensen in de zorg willen werken. We doen tegenwoordig door de tand des tijds minder een beroep op elkaar en voelen ons toenemend bezwaard als we dat wel doen. De maatschappij wordt meer en meer individualistisch. Ik weet nog heel goed toen mijn dochter voor het eerst naar groep 3 ging en zou leren schrijven. Op het bord stond het woordje ‘ik’. Natuurlijk heel goed voor de ego-ontwikkeling die zeker ook rond die leeftijd gestimuleerd mag worden, maar voor mij ook zo’n duidelijke aanwijzing dat dat een belangrijke tendens is. Ik zou liever zien dat men de hummels in groep 3 als eerste de woorden: wij of samen, lief of verzorgen leren, maar dat is voor kleuters natuurlijk te hoog gegrepen om daarmee te beginnen.

Techniek

Niettemin, werken in de zorg – juist omdat er in privésituaties geen beroep op elkaar wordt gedaan – terwijl die behoefte om iemand terzijde te staan er wel is en vanuit evolutionair oogpunt bezien te verklaren is. Anderzijds, er wordt al jaren promotie gemaakt om (vooral vrouwen) enthousiast te maken voor de technische beroepen (‘Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid… Kies Exact!’). En op dit moment zijn er vooral vacatures in de exacte vakgebieden die de Nederlandse kennis niet lijkt te kunnen opvullen.

Maatschappelijk

Ik denk dat de behoefte om in de zorg te werken afneemt als er vanaf groep 3 aandacht wordt gevestigd op verzorgen, samen en wij. Dat dit in ieder geval in de schoolcarrière de standaard zou mogen zijn. Maatschappelijke stages sluiten daarbij naadloos aan. Hierdoor zullen meer mensen exacte vakken kiezen en in de technische beroepen hun bijdrage leveren. Dan wordt er meer thuis en in de buurt opgevangen. Er wordt voldaan aan de behoefte die er is, om voor elkaar te zorgen.

Privé

Wat erop volgt is dat meer mensen zouden kiezen voor een opleiding in de exacte hoek. Dus verzorgen doen we dan privé, in onze vrije tijd en hiernaast steken we energie in het vergaren van exacte kennis en innovaties op het werk. Zo helpen we samen, naast het beheersen van de kosten voor gezondheidszorg, ook onze kenniseconomie vooruit. Het zou toch mooi zijn als we daarheen zouden groeien?

astrid van jaarsveld op stoel psycholoog