Astrid geeft in deze blog een inkijk in het emotioneel zware werk van een psycholoog. Een cliënte die op niets wat Astrid haar kon bieden, positief reageerde, behalve wanneer het ging over geloven, en naar de kerk gaan. Haar grote liefde voor de individuele mens blijkt uit deze blog.

Mag ik als psycholoog op ziekenbezoek bij mijn patiënt, of voor hem of haar in stilte bidden? Het houdt me bezig.

Depressief

Sinds een half jaar behandel ik een vrouw van rond de vijftig vanuit de specialistische ggz, waar zij niet naar tevredenheid kon worden behandeld. Haar buurman meldde haar bij mij aan. ‘Kun jij haar misschien behandelen? Want de ggz levert niets op.’ De vrouw is depressief, kan in haar beleving de slaap maar niet vatten en ook al heeft zij de zwaarste medicatie; ze kan geen rust vinden.

Kortdurende behandeling

In mijn praktijk behandel ik veel verschillende mensen. Vaak met heftige klachten, die door een kortdurende behandeling vrij snel kunnen afnemen. In dit geval was daarvan geen sprake. Met toestemming van de psychiater zie ik haar wekelijks. Ze durfde steeds duidelijker te zeggen dat zij het leven niet meer zag zitten. In de gesprekken had geen van mijn technieken of methoden een voor haar merkbaar positief effect. Ze overwoog – bijna letterlijk met lood in haar schoenen – om de elektroshocktherapie die zij in de ggz kreeg aangeboden te gaan doen, maar was er zeer angstig over.

Bidden

‘Hoe hou je het vol?’, vroeg ik, meer dan eens. Standaard gaf ze als antwoord: ‘Door te bidden.’ Ze is, net als ik, van katholieke huize. Ik kon dus gemakkelijk aansluiten, toen ze het gesprek bracht op het enige wat haar nog een klein beetje kracht gaf. Het was wonderbaarlijk, dat de weinige keren dat ik in de kerk was – voor mij een plek voor bezinning, waar ik antwoord krijg op de vraag: ‘Waar ben ik nou helemaal mee bezig?’ – dat ik daarbij vaak aan haar en haar onnoemelijk zware problematiek had gedacht. Ik had voor mezelf erbij stil gestaan dat ik mijn werk soms (bijvoorbeeld in haar geval) erg zwaar vind en ik vraag er om kracht.

Grondiger contact

In de gesprekken die volgden leek het geloof het enige gespreksonderwerp waarmee ik het gevoel had dat ik wat grondiger contact met haar kreeg. Ze ging zelf nauwelijks meer naar de kerk, door onenigheid in haar parochiegemeenschap en de wat conservatieve houding van de pastoor aldaar, maar bidden deed ze dagelijks. Ik vertelde soms over mijn belevingen in onze kerk en dat ik aan haar had gedacht als ik weer was geweest. Standaard vraag ik na zo’n ontboezeming, in de literatuur zelfonthulling genoemd, wat mijn patiënt daarvan vindt. In de therapie gaat het namelijk niet om mijn belevingen, maar om die van mijn patiënt. Alleen dan – en niet bij andere behandelvormen – gaf ze terug dat ze dat heel fijn vond dat we hierover spraken.